ETORKINAK ETA EUSKARA
Lehenik eta behin, Amelia Barquini egindako
elkarrizketa irakurri eta gero, etorkinak eta euskara gaiari buruz ez nekien
gauza asko ikasi ditudala esan behar dut.
Gaur egun, gero eta etorkin gehiago daude Euskal
Erico biztanlerian, diotenez, hemen oso ondo bici omen garelako. Izan ere,
krisialdiaren ondorioz, gure bizimodua aldatzen ari da eta murrizketak,
Estatuak inposatu dituenak, heziketa eta irakaskuntza arloetan kalte egiten
dute.
2003an Nafarroan 35.000 etorkin bici ziren,
populazioaren %7, eta EAEn, 2004ko apirilean 39.800 etorkin zeuden,
biztanleriaren %2 gutxi gora behera. Etorkinek herrietan ezarri dira, baina,
hirieran da non gehien topa ditzakegun, beraz, desoreja handia dagüela diote.
Jendearen ustea etorkinek gatazkak reagiten
dituztela da, adibidez, hizkuntzen erabileran. Orain dela hamarkada batzuk,
Euskal Herrian, euskararen erabilera askoz nabariagoa zen, baina urteak joan
eta etorri, gaztelera indartu egin da eta populazioaren gehienek erdara
erabiltzen dute gehien bat, ondorioz, etorkinek hona etortzerakoan kalean
erdara entzuten dute. Gainera, dokumentuetan eta idazkaritzetan euskara ez da
aipatzen, beraz, etorkinek ez dira informatzen. Informazio ezak kalte handia
eragin du irakaskuntzan eta portzentaiek dioten moduan, etorkinen seme-alaben
%50 A ereduan, %29 B ereduan eta %21 D ereduan matrikulatuta daude. Zergaitik?
Erraza da: besteengandik bereizten gaituen hizkuntza ahuldu egin delako.
Bestalde, konfidantza falta arazo larri bat izan
daitekeela uste dut. Etorkinen integrazioak agorafobia puposa dezake, hau da,
pobreak direnez ez ditugula gustoso, eta honek, deskofidantza gero eta
nabariagoa izatea. Desberdinak direnez, haien gaitsaunak dudetan jartzen ditugu
eta geure hizkuntza txarto ikastea edo erabilpen desegokiaren beldar gara,
beraz, ez diegu ezta aukera bat ematen.
Orain dela hilabete batzuk, Bilboko Udalako
liburutegira ikastera joan nintzen eta ordenagailu bat eskatu nuen. Arduradunak
eman zidan arazorik gabe. Bestalde, ordu batzuk pasa zirenean etorkin batek
beste ordenagailu bat eskatu zuen, baina berari, aldiz ez zioten eman, bere
nahietarako, lan bat egiteko, prestatuta ez zegoelako. Orduan, kezkak jartzeko
fitxa eskatu zion eta arduradunak, haserre, gaztelaniaz idatzitako bat
entregatu zion. Etorkinak euskaraz nahi zuela esa neta informazio ezak,
euskararen galpena eragiten ari zuela argitu zion.
Ondorioz, liburutegi horretan kezka orriak
euskaraz eta gaztelaniaz daude beti.
Azkenik, guztiok berdinak garela uste dut. Nahiez
eta jatorri ezberdina izan, eskubide berdinak izan behar ditugu eta gero,
bakoitzak erabakiko du zer egin dezakeen, baina ez da bidezkoa informazioa
soilik batzuei ematea.
Arazo hau konpontzeko euskaraz informazioa eman
behar dela uste dut eta aukera desberdinak planteatu behar direla, guztiok ikasi
dezakegun.
Nora Lopez 1D