NORA LOPEZ

ETORKINAK ETA EUSKARA

Lehenik eta behin, Amelia Barquini egindako elkarrizketa irakurri eta gero, etorkinak eta euskara gaiari buruz ez nekien gauza asko ikasi ditudala esan behar dut.

Gaur egun, gero eta etorkin gehiago daude Euskal Erico biztanlerian, diotenez, hemen oso ondo bici omen garelako. Izan ere, krisialdiaren ondorioz, gure bizimodua aldatzen ari da eta murrizketak, Estatuak inposatu dituenak, heziketa eta irakaskuntza arloetan kalte egiten dute.

2003an Nafarroan 35.000 etorkin bici ziren, populazioaren %7, eta EAEn, 2004ko apirilean 39.800 etorkin zeuden, biztanleriaren %2 gutxi gora behera. Etorkinek herrietan ezarri dira, baina, hirieran da non gehien topa ditzakegun, beraz, desoreja handia dagüela diote.

Jendearen ustea etorkinek gatazkak reagiten dituztela da, adibidez, hizkuntzen erabileran. Orain dela hamarkada batzuk, Euskal Herrian, euskararen erabilera askoz nabariagoa zen, baina urteak joan eta etorri, gaztelera indartu egin da eta populazioaren gehienek erdara erabiltzen dute gehien bat, ondorioz, etorkinek hona etortzerakoan kalean erdara entzuten dute. Gainera, dokumentuetan eta idazkaritzetan euskara ez da aipatzen, beraz, etorkinek ez dira informatzen. Informazio ezak kalte handia eragin du irakaskuntzan eta portzentaiek dioten moduan, etorkinen seme-alaben %50 A ereduan, %29 B ereduan eta %21 D ereduan matrikulatuta daude. Zergaitik? Erraza da: besteengandik bereizten gaituen hizkuntza ahuldu egin delako.

Bestalde, konfidantza falta arazo larri bat izan daitekeela uste dut. Etorkinen integrazioak agorafobia puposa dezake, hau da, pobreak direnez ez ditugula gustoso, eta honek, deskofidantza gero eta nabariagoa izatea. Desberdinak direnez, haien gaitsaunak dudetan jartzen ditugu eta geure hizkuntza txarto ikastea edo erabilpen desegokiaren beldar gara, beraz, ez diegu ezta aukera bat ematen.

Orain dela hilabete batzuk, Bilboko Udalako liburutegira ikastera joan nintzen eta ordenagailu bat eskatu nuen. Arduradunak eman zidan arazorik gabe. Bestalde, ordu batzuk pasa zirenean etorkin batek beste ordenagailu bat eskatu zuen, baina berari, aldiz ez zioten eman, bere nahietarako, lan bat egiteko, prestatuta ez zegoelako. Orduan, kezkak jartzeko fitxa eskatu zion eta arduradunak, haserre, gaztelaniaz idatzitako bat entregatu zion. Etorkinak euskaraz nahi zuela esa neta informazio ezak, euskararen galpena eragiten ari zuela argitu zion.

Ondorioz, liburutegi horretan kezka orriak euskaraz eta gaztelaniaz daude beti.

Azkenik, guztiok berdinak garela uste dut. Nahiez eta jatorri ezberdina izan, eskubide berdinak izan behar ditugu eta gero, bakoitzak erabakiko du zer egin dezakeen, baina ez da bidezkoa informazioa soilik batzuei ematea.

Arazo hau konpontzeko euskaraz informazioa eman behar dela uste dut eta aukera desberdinak planteatu behar direla, guztiok ikasi dezakegun.

Nora Lopez 1D